หลายครั้งที่ชาวต่างชาติที่อาศัยในญี่ปุ่นมักคิดว่า “เมื่อได้เช่าห้องแล้ว จะเข้าพักกี่คนก็ได้” หรือ “ชวนเพื่อนหรือคนรู้จักมาอยู่ด้วยกัน จะได้ช่วยกันหารค่าเช่า” แต่รู้หรือไม่ว่า การกระทำแบบนี้ถือว่าเป็นการฝ่าฝืนสัญญาการเช่าห้อง และอาจถูกยกเลิกสัญญาได้เลยทีเดียว!
ต้องแจ้งบริษัทจัดหาห้องพักตั้งแต่แรก ว่าต้องการเข้าพักกี่คน ?
ห้องว่างให้เช่าในญี่ปุ่นจะมีการกำหนดจำนวนผู้เข้าพักสูงสุดไว้แล้วตามแต่ละห้อง
โดยส่วนมากจะอ้างอิงมาจากขนาดของห้องและแปลนห้อง รวมทั้งขึ้นอยู่กับการพิจารณาของเจ้าของห้องด้วย
โดยทั่วไปหากเป็นห้องที่มีขนาดประมาณ 15-25 ตารางเมตรก็มักจะถูกจำกัดให้เข้าพักเพียง 1 ท่านเท่านั้น ดังนั้นในกรณีที่ผู้เช่าต้องการเข้าพักมากกว่า 1
ท่านขึ้นไปควรแจ้งกับทางบริษัทจัดหาเพื่อให้ค้นหาห้องที่เข้าพักได้มากกว่า 1 ท่าน
และเพื่อให้เช็คเงื่อนไขของแต่ละห้องก่อนนำมาเสนอ
มีการกำหนดความสัมพันธ์ของผู้เข้าพักหรือไม่
เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นอีกประเทศที่ชาวต่างชาติการลักลอบเข้าทำงานอย่างผิดกฎหมายเป็นจำนวนมาก จึงทำหลายครั้งมีการลักลอบเข้าพักในห้องเช่าห้องห้องหนึ่งเกินกว่าจำนวนที่ทางเจ้าของห้องทราบหรือกำหนดไว้ เป็นที่น่าตกใจที่บางครั้งจะพบว่ามีการลักลอบเข้าอยู่เป็น 10 คนในห้องขนาดเล็กๆอย่าง 1R/1K ด้วย! ดังนั้นเจ้าของห้องและบริษัทที่ดูแลห้องจะค่อนข้างเข้มงวดในการตรวจสอบข้อมูลผู้เข้าพักร่วมเป็นอย่างมาก
- กรณีที่ผ่านการพิจารณาง่าย หรือเจ้าของห้องจะไม่เข้มงวดมากนักจะเป็นกรณีของคู่สามี-ภรรยา พี่น้อง หรือคู่แฟน แน่นอนว่าคู่สามี-ภรรยา หรือคู่พี่น้องนั้นสามารถพิสูจน์ได้จากหลักฐานต่างๆ เช่น ชื่อ-นามสกุล ใบทะเบียนสมรส เป็นต้น
ส่วนคู่แฟนก็มักจะได้รับการอนุโลมเป็นอย่างมาก อาจเป็นเพราะวัยรุ่นชาวญี่ปุ่นในปัจจุบันนิยมการอยู่ร่วมกันก่อนแต่งงานมากขึ้น ในขณะที่ความสัมพันธ์แบบเพื่อนถือว่าเป็นกรณีที่มีความยากขึ้นมา เนื่องจากพิสูจน์ความสัมพันธ์ได้ลำบาก และเจ้าของหลายคนเกรงว่า ห้องจะถูกนำไปทำเป็น Share room กล่าวคือผู้เช่าหลักนำห้องไปประกาศหาผู้เช่าเพิ่มเติมเองเพื่อมาหารค่าเช่าและค่าใช้จ่ายต่างๆ ซึ่งในอนาคตอาจจะทำให้เกิดปัญหาระหว่างการเข้าพักได้ - ข้อควรระวังคือ ห้องที่มีการกำหนดให้เข้าพัก 1 ท่านเท่านั้น จะไม่สามารถเพิ่มผู้เข้าพักได้ ไม่ว่าจะมีความสัมพันธ์เป็นอย่างไรก็ตาม หรือกรณีที่พบว่าแอบให้ผู้อื่นเข้ามาพักโดยไม่ได้แจ้งเจ้าของห้องและได้รับการอนุญาตก่อนมีความผิดถึงขั้นถูกยกเลิกสัญญาทันทีได้
ปัญหาที่อาจเกิดได้ เมื่อเข้าอยู่หลายท่าน
ปัญหาที่พบบ่อยคือ กรณีที่เข้าพักกับเพื่อน/คนรู้จัก แต่มีคนใดคนนึงต้องการย้ายออกกระทันหัน ด้วยค่าเช่าที่อาจเกินกว่ากำลังจ่ายของคนเดียว ทำให้ผู้เช่าอีกคนต้องแบกรับภาระค่าใช้จ่ายทั้งหมด หรือทำให้ผู้เช่าอีกคนไม่สามารถชำระค่าเช่าเต็มจำนวนได้ เช่น คุณ A และคุณ B เช่าห้องขนาด 2DK (2 ห้องนอน+ห้องทานข้าวและห้องครัว) ในค่าเช่า 100,000 เยนด้วยกัน แต่ว่าคุณ B เกิดเหตุฉุกเฉินต้องกลับประเทศถาวรกระทันหัน ทำให้คุณ A ต้องรับผิดชอบค่าเช่า 100,000 เยน/เดือน หรือทำให้ต้องเสียค่าแรกเข้าในการหาห้องเช่าใหม่อีกครั้ง และยังมีอีกหลายปัญหาที่บริษัทที่ดูแลห้องกังวล เช่น การทะเลาะมีปากเสียงกันระหว่างผู้เข้าพักที่อาจสร้างความรำคานให้ผู้อื่น หรือปัญหาความเสื่อมสภาพของห้องจากการที่เข้าพักหลายคน ทำให้ห้องเสื่อมสภาพเร็วและอาจจะต้องเสียค่าใช้จ่ายในการปรับปรุงห้องตอนย้ายออกเพิ่มเติม
ถ้าญาติมาเยี่ยม หรือเพื่อน/แฟนมาค้างด้วยจะถือว่าผิดไหม?
ต้องบอกว่า จำนวนผู้เข้าพักที่กำหนดไว้และมีผลต่อสัญญานี้ คือในกรณีที่เข้าพักเป็นระยะเวลานานเกินกว่า 2 สัปดาห์หรือเป็นจำนวนหลายเดือนขึ้นไป รวมทั้งกรณีที่เอาชื่อไปลงเป็นผู้อยู่อาศัยในทะเบียนบ้าน ดังนั้นการค้างคืนชั่วคราวอย่างกรณีที่ผู้ปกครอง/ครอบครัวเดินทางมาเยี่ยม หรือเพื่อน/แฟนมาค้างคืนสุดสัปดาห์นั้นถือเป็นกรณีอนุโลมที่ทำได้ แต่ต้องไม่ก่อความรำคาญให้กับเพื่อนบ้านหรือผู้ที่อยู่อาศัยรอบข้าง
ข้อมูลและเอกสารสำคัญของผู้เข้าพักร่วม
- สำเนาเอกสารยืนยันตัว เช่น หน้าพาสปอร์ต หน้าไซริวการ์ด
- สำเนาบัตรประกันสุขภาพ
- ทะเบียนบ้านที่อาศัยอยู่ปัจจุบัน
- ชื่อ
- อายุ
- เบอร์โทรศัพท์
- ที่อยู่ปัจจุบัน
- ความสัมพันธ์กับผู้ทำสัญญา
- ข้อมูลโรงเรียน/ที่ทำงาน
- ข้อมูลผู้ติดต่อฉุกเฉิน
วิธีเลือกห้องเช่าให้เหมาะกับจำนวนผู้พักจริง
การเลือกห้องเช่าในญี่ปุ่นไม่ใช่แค่ดูทำเลหรือค่าเช่าเท่านั้น แต่จำนวนผู้เข้าพักก็มีผลสำคัญต่อการตัดสินใจ เพราะถ้าเลือกห้องไม่เหมาะสม อาจทำให้การใช้ชีวิตอึดอัด หรือแม้กระทั่งผิดสัญญาเช่าได้ ต่อไปนี้คือวิธีพิจารณาห้องเช่าให้เหมาะสมกับจำนวนผู้พักจริง
- ตรวจสอบขนาดห้อง (㎡) และผังห้อง (間取り)
หากพัก 1 คน ห้องแบบ 1R หรือ 1K ขนาด 15–20㎡ ก็มักจะเพียงพอ
หากพัก 2 คน ควรเลือกห้องแบบ 1LDK หรือ 2DK ขึ้นไป เพื่อให้มีพื้นที่แยกห้องนอนและห้องนั่งเล่น
หากพัก ครอบครัว ควรเลือก 2LDK ขึ้นไป เพื่อรองรับพื้นที่ใช้สอยและของใช้จำนวนมาก - ตรวจสอบข้อกำหนดของสัญญาเช่า
เจ้าของห้องหรือบริษัทจัดการอาคารมักระบุชัดเจนว่าอนุญาตให้พักได้กี่คน หากจำนวนผู้พักเกินจากที่ระบุในสัญญา อาจถือว่าผิดสัญญาและถูกยกเลิกการเช่าได้ - พิจารณาค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง
ห้องที่รองรับหลายคนมักมี ค่าเช่าสูงขึ้น และมีค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าก๊าซมากกว่า บางห้องเก็บ ค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม เมื่อมีผู้พักเกิน 1 คน เช่น ค่าดูแลอาคารหรือค่าส่วนกลาง - คิดถึงความสะดวกสบายในการอยู่อาศัย
จำนวนผู้พักมีผลโดยตรงต่อคุณภาพชีวิต เช่น การเก็บของและการใช้พื้นที่ครัว ความเป็นส่วนตัวระหว่างผู้อยู่อาศัย การใช้สิ่งอำนวยความสะดวกส่วนกลาง เช่น เครื่องซักผ้า ห้องขยะ และลิฟต์ - เผื่ออนาคต
หากมีแผนจะอยู่ในญี่ปุ่นระยะยาว ควรเลือกห้องที่รองรับผู้พักมากกว่าปัจจุบันเล็กน้อย เพื่อป้องกันความอึดอัด หรือรองรับญาติ/เพื่อนที่อาจมาพักด้วยเป็นครั้งคราว